Shatpadi in Kannada
Shatpadi in Kannada , ಷಟ್ಪದಿ – ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ , ಷಟ್ಪದಿ ಎಂದರೇನು? , ಷಟ್ಪದಿ ವಿಧಗಳು? , ಷಟ್ಪದಿ ಬ್ರಹ್ಮ ಯಾರು? , ಷಟ್ಪದಿ ಉದಾಹರಣೆ , ಕನ್ನಡ ಷಟ್ಪದಿಗಳು, Examples
ಕನ್ನಡ ವ್ಯಾಕರಣ Shatpadi in Kannada
ಷಟ್ಪದಿ ಎಂಬುದು ಛಂದಸ್ಸಿನ ಒಂದು ಪ್ರಕಾರ. ಪದ್ಯವೊಂದರಲ್ಲಿ ಆರು ಪಾದಗಳಿದ್ದರೆ ಅದು ಷಟ್ಪದಿ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಪಾದಗಳ ಗಣ/ಮಾತ್ರಾ/ಅಕ್ಷರ ವಿನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದು ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ಷಟ್ಪದಿಗಳಿವೆ.
ಆರು ಪಾದಗಳುಳ್ಳ ಪದ್ಯವು ಷಟ್ಪದಿಯೆನಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಇದರ ೧, ೨, ೪ ಮತ್ತು ೫ನೇ ಪಾದಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತದೆ. ೩ನೆಯ ಮತ್ತು ೬ನೆಯ ಪಾದಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಮನಾಗಿರುತ್ತವೆ. ೩ನೆಯ ಪಾದವು ೧ನೆಯ ಪಾದದ ಒಂದೂವರೆಯಷ್ಟಿದ್ದು, ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗುರುವಿನಿಂದ ಕೂಡಿರುತ್ತದೆ. ಉದ್ದಂಡ ಷಟ್ಪದಿ ಎಲ್ಲಾ ಷಟ್ಪದಿಗಳಿಂದ ಬೇರೆಯಾಗಿದೆ.
ಷಟ್ಟದಿ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲು ಕಾಣಬರುವುದು ಚಂದ್ರರಾಜನ ‘ ಮದನ ತಿಲಕದಲ್ಲಿ ” ( ಕಾಲ 11 ನೇ ಶತಮಾನ ) ಅನಂತರ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಶಾಸನಗಳಲ್ಲಿ ಷಟ್ಟದಿ ಕಾಣಬರುತ್ತದೆ .
ಶಾಸನ , ಚಡಚಣ ಶಾಸನ , ಅಮ್ಮಿನಭಾವಿ ಶಾಸನ , ಉದಾ : ಚಿತ್ರದುರ್ಗ ಗಂಗಾಪುರ ಶಾಸನ , ಇತ್ಯಾದಿ .
ಷಟ್ಟದಿಯು ಕರ್ನಾಟಕ ವಿಷಯ ಜಾತಿಯ ಛಂದಸ್ಸು ಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲಾ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾದದ್ದು . ಇದರ ಲಕ್ಷಣವನ್ನು ಮೊದಲು ನಾಗವರ್ಮನು ತನ್ನ ಗ್ರಂಥವಾದ ಛಂದೋಬುದಿ ಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ .
ಇವನಲ್ಲದೆ ಜಯಕೀರ್ತಿ , ಶಾರ್ಙ್ಗದೇವ ಮೊದಲಾದವರು ಷಟ್ನದಿಯ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ .
ಷಟ್ನದಿಯ ಮೂಲದಲ್ಲಿ ಇದ್ದದ್ದು ಒಂದೇ ಒಂದು . ಅಂಶಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಚನೆಯಾದಂಥದ್ದು .
ಅಂಶ ಷಟ್ಟದಿ : –
ಇದರಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 6 ಚರಣಗಳಿ ರುತ್ತವೆ . ಪೂರ್ವಾಧದಂತೆಯೇ ಉತ್ತಾರಾರ್ಧವೂ ಇರುತ್ತವೆ . ಮೊದಲ ಅರ್ಧದ ಚರಣಗಳಲ್ಲಿ ಮೊದಲಿಂದ ಕ್ರಮವಾಗಿ 6 ಚರಣಗಳು ಇದ್ದು 3 ನೇ ಚರಣದಲ್ಲಿ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ರುದ್ರ ಗಣವೂ ಸೇರಿ ಒಟ್ಟು ಏಳು ಗಣಗಳಿರುತ್ತವೆ.ಇದೇ ನಿಯಮ ಉಳಿದ ಅರ್ಧಪದ್ಯಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತದೆ .
ಉದಾ :
ಅದುಪರ ಮಾಸ್ಪದ = ವಿವಿ
ಮದುಮುಣ್ಯ ಸಂಪದ = ವಿವಿ
ಮದು ಮಹಾಭ್ಯುದಯ ವಿಲಾಸವಾಸಂ = ವಿವಿರು
ಅದು ದಿವ್ಯಮದು ಸೇವ್ಯ = ವಿವಿ
ಮದು ಸಾಮ್ಯ ಮದು ರಮ್ಯ = ವಿವಿ
ಮದು ಸುಖಾಧಾರ ಸಂಸಾರ ಸಾರಂ = ವಿವಿರು
ಅಂಶಗಣಾನ್ವಿತವಾದ ಮೂಲ ಷಟ್ಟದಿ 12 ನೇಯ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರಾಗಣಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿತವಾದುದೇ ಅಲ್ಲದೆ ಆರು ಷಟ್ಟದಿಗಳಾಗಿ ಕವಲೊಡೆಯಿತು .
ಈ ಆರು ಷಟ್ಟದಿಗಳ ಲ್ಲದೆ ರಾಘವಾಂಕನು ತನ್ನ ‘ ವೀರೇಶ ಚರಿತೆ’ಯಲ್ಲಿ ‘ ಉದ್ದಂಡ ಷಟ್ಟದಿ’ಯೊಂದನ್ನು ಬಳಸಿದ್ದಾನೆ .
ಆರು ಷಟ್ಟದಿಗಳೆಂದರೆ :
1 ) ಶರ ಷಟ್ನದಿ
2 ) ಕುಸುಮ ಷಟ್ಟದಿ
3 ) ಭೋಗ ಷಟ್ಟದಿ
4 ) ಭಾಮಿನೀ ಷಟ್ಟದಿ
5 ) ಪರಿವರ್ಧಿನಿ ಷಟ್ನದಿ
6 ) ವಾರ್ಧಕ ಷಟ್ನದಿ
ಇತರೆ ಪ್ರಬಂಧಗಳನ್ನು ಓದಿ
- ಕೆಳದಿ ಚೆನ್ನಮ್ಮ ಇತಿಹಾಸ
- ಡಾಕ್ಟರ್ ಎಪಿಜೆ ಅಬ್ದುಲ್ ಕಲಾಂ ಅವರ ಜೀವನ ಚರಿತ್ರೆ
- ಸರ್ದಾರ್ ವಲ್ಲಭಭಾಯಿ ಪಟೇಲ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ
- ಸುಭಾಷ್ ಚಂದ್ರ ಬೋಸ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ
- ಸಿದ್ದಲಿಂಗಯ್ಯ ಅವರ ಪರಿಚಯ
- ಭಗತ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ಬಗ್ಗೆ
- ನಾಡಪ್ರಭು ಕೆಂಪೇಗೌಡ ಬಗ್ಗೆ
